Bütünleşik Tehlike Haritalarının Hazırlanması-Çığ Temel Kılavuz
- T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı
- Olağan Dışı Durumlar/Afetler
Afetlerin oluşturduğu zararların asgari düzeye indirgenebilmesi için ilk aşamada yapılması gereken çalışma; ülke, bölge ve il bazında bütünleşik afet tehlike ve risk haritalarının oluşturulması aşamasıdır. Bu amaçla hazırlanacak haritalar, illerin afet tehlikelerinin belirlenmesi, afet acil yardım planlarına esas olabilecek bilgilerin hazırlanması, bölgesel ve çevre düzeni planlarının hazırlanması için plancılara gerekli olabilecek afet ile ilgili bilgilerin düzenlenmesi, karar verici ve uygulayıcı mekanizmaya doğru, hızlı, güvenilir ve güncel sonuçları aktarmak, pratik uygulamayı sağlamak açısından önemlidir. Bu tür haritalardan faydalanmak, gerek karar vericiler, gerekse yerel yönetimler gibi otoritelerin daha sağlıklı planlamaları yapmasını sağlayacağı gibi, doğru yer seçimi konularında da önemli katkılar sağlamaktadır. Bütünleşik afet tehlike haritalarının yürütülmesi usul ve esaslarını açıklayan kılavuzların hazırlanması çalışması kapsamında afet tehlike haritalarının üretilebilmesi için uluslararası literatürden de faydalanılarak ülke gereksinimleri doğrultusunda “temel kılavuz” ve “pratik kılavuz” olmak üzere, iki ana bileşen geliştirilmiştir. Geliştirilen “temel kılavuz” ile afetlere yönelik dünyada ve Türkiye’deki mevcut durum analiz edilmektedir. Heyelan, kaya düşmesi ve çığ afetleri konusunda teknik terminoloji sunularak, envanterin önemi, hazırlanma aşamaları, coğrafi bilgi sistemi ve uzaktan algılama uygulamaları gibi konular üzerinde durulmaktadır. Temel kılavuzun içeriğinde analiz aşamalarına değinilmekte olup, konuyla ilgili yapılması gereken jeolojik ve jeomorfolojik çalışmalar ile veri toplama süreci ve veri tabanı oluşturma süreçleri sunulmaktadır. Kılavuzlarda; duyarlılık, tehlike ve risk değerlendirmelerinde izlenmesi gereken metodoloji ortaya konulmaktadır. “pratik kılavuz” ise daha çok uygulamaya yönelik olarak hazırlanmıştır. Kılavuzların hazırlanmasındaki temel amaç her ilin kendi afet tehlikelerini gösteren haritalar hazırlayabilmesi için teknik personelin kapasitesinin artırılması ve ülke genelinde aynı temel prensiplerin uygulandığı ve aynı formatta tehlike haritalarının üretilmesidir.